0932244158
0932244158 
Đi ngoài phân lỏng kéo dài là do đâu? Nguyên nhân và cách điều trị
Đi ngoài phân lỏng kéo dài là một trong những rối loạn tiêu hoá phổ biến nhưng lại thường bị xem nhẹ. Nếu tình trạng kéo dài từ 3 – 5 ngày trở lên, người bệnh có nguy cơ mất nước, suy kiệt, viêm đại tràng mạn tính và nhiều biến chứng nguy hiểm khác. Việc hiểu đúng nguyên nhân và cách điều trị sẽ giúp người bệnh hồi phục nhanh và tránh tái phát.
1. Đi ngoài phân lỏng kéo dài là gì?
- Đi ngoài phân lỏng kéo dài (tiêu chảy kéo dài) là tình trạng:
- Đi tiêu từ 3 lần/ngày trở lên
- Phân lỏng, phân nát hoặc phân toàn nước
- Kéo dài trên 3 – 5 ngày
Đây không còn là rối loạn tiêu hóa nhẹ, mà có thể là dấu hiệu của các bệnh lý ở dạ dày, đường ruột, đại tràng hoặc nhiễm trùng tiêu hoá.
1.1 Triệu chứng thường gặp
Ngoài việc đi phân lỏng nhiều lần trong ngày, người bệnh có thể gặp:
- Đau bụng âm ỉ hoặc quặn từng cơn
- Chướng bụng, đầy hơi
- Nôn hoặc buồn nôn
- Mệt mỏi, chóng mặt
- Mất nước: khát nhiều, môi khô, tiểu ít
- Có chất nhầy, bọt hoặc máu trong phân
- Sụt cân nếu kéo dài trên 2–3 tuần
Triệu chứng có thể thay đổi tuỳ nguyên nhân.
1.2 Đi ngoài phân lỏng kéo dài có nguy hiểm không?
- Nếu không điều trị kịp thời, người bệnh có thể gặp:
- 1. Mất nước – mất điện giải
- Dẫn đến tụt huyết áp, mệt mỏi, chuột rút.
- 2. Suy kiệt, sụt cân nhanh
- 3. Viêm đại tràng mạn tính
- Do kích ứng niêm mạc ruột kéo dài.
- 4. Rối loạn hấp thu dinh dưỡng
- Cơ thể không hấp thu vitamin và khoáng chất → thiếu máu, yếu cơ.
- 5. Biến chứng nguy hiểm ở trẻ nhỏ
- Trẻ dễ bị mất nước nặng, cần theo dõi đặc biệt.
2.Nguyên nhân đi ngoài phân lỏng kéo dài
Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:
1. Nhiễm khuẩn đường ruột
Vi khuẩn E.coli, Salmonella, Shigella, Campylobacter…
→ Gây tiêu chảy cấp kéo dài, đau bụng quặn, sốt, phân có mùi hôi.
Thường gặp khi:
- Ăn uống không vệ sinh
- Ăn đồ sống, gỏi
- Nước uống không đun sôi
2. Nhiễm virus
Rotavirus, Norovirus, Adenovirus là nguyên nhân tiêu chảy kéo dài ở cả trẻ em và người lớn.
Triệu chứng: tiêu chảy, nôn ói, sốt nhẹ.
3. Nhiễm ký sinh trùng
- Amip (Entamoeba histolytica)
- Giardia lamblia
- Giun sán đường ruột
Tình trạng kéo dài nhiều ngày đến nhiều tuần, phân lỏng kèm chất nhầy hoặc máu.
4. Rối loạn hệ vi sinh đường ruột do dùng kháng sinh
Dùng kháng sinh dài ngày tiêu diệt lợi khuẩn → mất cân bằng vi khuẩn đường ruột → đi ngoài liên tục.
5. Viêm đại tràng – đại tràng co thắt (IBS)
- Phân lúc lỏng lúc táo
- Đau bụng âm ỉ
- Buồn đi ngoài nhiều lần
- Chướng bụng, đầy hơi
Đây là nguyên nhân rất thường gặp ở người trưởng thành.
6. Không dung nạp lactose hoặc gluten
- Uống sữa gây tiêu chảy
- Ăn bánh mì gây đầy bụng – phân lỏng
- Do thiếu men lactase hoặc bệnh Celiac
7. Ngộ độc thực phẩm
Sau ngộ độc, hệ tiêu hoá yếu, niêm mạc ruột bị kích ứng → tiêu chảy kéo dài 3 – 7 ngày.
8. Bệnh lý dạ dày – tụy – gan mật
- Viêm dạ dày
- Viêm tụy mạn
- Tắc mật, rối loạn gan mật
- Hội chứng kém hấp thu
9. Bệnh đại tràng mạn tính
- Viêm đại tràng
- Polyp đại tràng
- Viêm túi thừa
- Ung thư đại tràng (nguy cơ thấp nhưng cần cảnh giác nếu kéo dài >3 tuần)
3. Phòng khám nội soi tiêu hoá Endoli
Phòng khám Nội soi Tiêu hoá Endoli là địa chỉ uy tín chuyên thăm khám và điều trị các bệnh lý về tiêu hoá – dạ dày – đường ruột – đại tràng với hệ thống trang thiết bị nội soi hiện đại và đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm. Endoli cung cấp đầy đủ các dịch vụ như nội soi dạ dày – đại tràng, chẩn đoán viêm loét, trào ngược, polyp, viêm đại tràng, hội chứng ruột kích thích cùng nhiều bệnh lý tiêu hoá khác. Với quy trình chuẩn y khoa, tận tâm và an toàn, Endoli cam kết mang đến kết quả chính xác, điều trị hiệu quả và trải nghiệm khám bệnh nhẹ nhàng, thoải mái cho mọi khách hàng.
V. Chẩn đoán khi bị đi ngoài phân lỏng kéo dài
Bác sĩ thường chỉ định:
- Xét nghiệm phân: kiểm tra vi khuẩn, virus, ký sinh trùng
- Xét nghiệm máu: đánh giá mất nước, viêm
- Nội soi đại tràng nếu nghi viêm đại tràng, polyp, đại tràng co thắt
- Siêu âm bụng
- Test HP nếu nghi nhiễm HP
Chẩn đoán đúng nguyên nhân là bước quan trọng để điều trị hiệu quả.
VI. Cách điều trị đi ngoài phân lỏng kéo dài
Điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân, nhưng bao gồm các biện pháp sau:
1. Bù nước và điện giải
- Uống Oresol (ORS) đúng hướng dẫn
- Uống từng ngụm nhỏ, chia nhiều lần
- Có thể uống nước cháo muối, nước dừa, nước khoáng i-on
2. Chế độ ăn phù hợp
Nên ăn:
- Cháo trắng, súp gà, cơm mềm
- Chuối, táo, khoai lang luộc
- Thịt nạc, cá hấp
- Sữa chua men sống
Tránh:
- Sữa và các sản phẩm từ sữa
- Đồ sống, đồ chua cay
- Thức ăn dầu mỡ
- Bia rượu, cà phê, nước có ga
- Rau sống, bún, phở nhiều dầu
3. Bổ sung men vi sinh – lợi khuẩn
Giúp phục hồi hệ vi sinh đường ruột, đặc biệt hữu ích khi tiêu chảy do:
- Dùng kháng sinh
- Rối loạn tiêu hóa
- Đại tràng co thắt
4. Thuốc cầm tiêu chảy (cẩn trọng)
- Loperamide
- Smecta
Không dùng nếu có dấu hiệu nhiễm khuẩn (sốt cao, phân máu, phân nhầy).
5. Điều trị theo nguyên nhân cụ thể
- Nhiễm khuẩn: dùng kháng sinh phù hợp
- Ký sinh trùng: Metronidazole, Tinidazole
- Đại tràng co thắt: thuốc chống co thắt, men vi sinh, điều chỉnh chế độ ăn
- Không dung nạp lactose/gluten: loại bỏ thực phẩm gây kích ứng
- Viêm đại tràng: điều trị kháng viêm, giảm co thắt, chế độ ăn khoa học
6. Nghỉ ngơi – theo dõi
- Uống nhiều nước
- Tránh làm việc nặng
- Theo dõi số lần đi ngoài, màu phân, xuất hiện máu hay không
VII. Khi nào cần đến gặp bác sĩ?
Bạn nên đến phòng khám tiêu hoá khi có:
- Tiêu chảy kéo dài trên 3–5 ngày
- Sốt cao, nôn nhiều
- Đi ngoài ra máu
- Đau bụng dữ dội
- Dấu hiệu mất nước: chóng mặt, khát nhiều, tiểu ít
- Người già, trẻ em bị tiêu chảy từ 2 ngày không giảm
Đây là những dấu hiệu nguy hiểm cần được điều trị sớm.
Đi ngoài phân lỏng kéo dài là tình trạng không nên chủ quan. Việc xác định đúng nguyên nhân và điều trị kịp thời sẽ giúp người bệnh nhanh hồi phục, tránh biến chứng nguy hiểm. Nếu tiêu chảy kéo dài nhiều ngày, kèm sốt cao hoặc đi ngoài ra máu, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa tiêu hoá để được thăm khám và điều trị đúng cách.
PHÒNG KHÁM ENDOLI - NỘI SOI TIÊU HÓA
- Địa chỉ 1: 1027 Hồng Bàng, Phường 12, Quận 6, TP.HCM.
- Địa chỉ 2: 79A Nguyễn Trung Trực, phường 2, TP. Sóc Trăng.
- Địa chỉ 365/15 Ấp Bắc, phường 4, Thành Phố Mỹ Tho, Tiền Giang
- Email: tuvanbinhphuong@gmail.com
- Website: www.phongkhamendoli.com
- SDT: 093.2244.158 (Bs: Bình Phương)
